Slachtofferschap, totale oorlog, hiërarchie - wij of Bush' War on Terror?
Door Sjerp van WoudenEnkele decennia geleden begon de VS aan hun imperialistische project Project for a New American Century. Militair werd de VS onverslaanbaar geacht. Met de Al-Qaida aanval van 11 september voorzag de VS zichzelf van sympathie, legitimiteit en schijnbare urgentie. Het niveau van toegekend slachtofferschap was gigantisch; nu, later, valt daar eigenlijk geen voorstelling meer van te maken. En zo voerde de VS op globale schaal ‘pre-emptive strikes’ en oorlogen uit. Hiervoor werd ook wel de term The Bush Doctrine gebruikt. In één zin gevat was dat, op 20 september 2001, door Bush zelf: “Either you are with us, or you are with the terrorists” uit. Beroemde woorden.
Waarom deze anekdote? Vooropgesteld: de bedoeling hiervan is niet het links-authoritarisme bushisme aan te smeren. Nee. Maar zekere gelijkenissen dringen zich wel op tussen huidige radicaal-linkse cultuur en de imperialisten (van weleer).
- De Bush Doctrine stelde dat ‘hun’ slachtofferschap schier alles legitimeerde. Dat er 3000 omkwamen in New York en honderdduizenden in Irak, doet er niet toe.
- Een ‘preventieve aanval’ om zgn. andermans aanvallen of onderdrukking te voorkomen is geen daad van agressie, het is zelfverdediging.
- Het slachtofferschap van de één is belangrijker dan die van een ander.
- We verkeren in een staat van totale oorlog: je bent voor ons (links, bush) of tegen ons (rechts, ‘axis of evil’)
Zijn dat onschuldige gelijkenissen? Wilden wij niet juist niet op onze vijand lijken? Vonden wij dat niet juist een kernaspect van het anarchisme? Het is dus gerechtvaardigd even achter de oren krabben!
Toen het imperium zei: ‘Je bent met ons of tegen ons’, wat betekende dat toen? In het gunstigste geval emotionele manipulatie, in het slechtste geval een (gewelddadige) bedreiging; het is quasi-feodaal geweld tegen het individu. Waarom is het anders wanneer wij dat doen?
Dat Amerikanen hun leven belangrijker is dan die van Afghanen, Irakezen, Palestijnen, Syriërs, etc, stelt een evidente machtsvraag. Nogmaals: hoe kunnen 3000 Amerikanen gevallen op 11-9-01 blijvend het herdenken waard zijn, terwijl de Irak oorlog reeds vergeten is? Betekent het ook niet dat slachtofferschap wordt geconstrueerd, opgeëist, erkend, en gereproduceerd? En hoe zit het dan met de slachtofferschappen en de onderlinge hiërarchieën hiertussen op links?
Treffend is dat twintig jaar geleden, toen deze oorlog in alle hevigheid uitbarstte, radicaal-linkse cultuur fundamenteel anders was nu, en van deze gelijkenissen amper sprake was.
Wat is er gebeurd de afgelopen 20 jaar, dat links zo veranderd is? Hoe was radicaal-links eigenlijk 20 jaar geleden?